Terug: deel 1 van 2

Vooruit dan maar. Op een avond dat mijn lieve vriendin van huis is spreid ik alles uit op de keukentafel. De onderdelen zijn stof, roest- en muizenkeutelvrij gemaakt. De schema's liggen onder handbereik, de Variac staat onder spanning. Het is 8 uur.

Toen het toestel in 1948 op de markt werd gebracht, kostte het 345 gulden. Dat kwam mede omdat het overal inzetbaar was: de radio kon op alle voltages draaien en werkte ook op een batterij. Dat had ik liever allemaal niet gehad. Wij hebben hier thuis alleen 220 volt, en de voltage-schakelaar is niet te doorgronden. Ik sla alles over en soldeer de stekker, via een schakelaar, direct op de transformator. Achter mij loopt de pijprokende ingenieur hoofdschuddend de kamer uit.

In de maanden dat het toestel ongebruikt heeft staan wachten op deze operatie is er een buis gesneuveld. We zijn een dag naar Schagen geweest om een nieuwe te halen. Het enige blinkende onderdeel zit nu bovenin de kast en moet gaan gloeien als ik de spanning opvoer. Ik ga in een uur tijd naar 220 volt, maar er gebeurt niks. Denk ik. Ik heb nog nooit een buis zien gloeien. Meten op de draden laat zien: er is geen gloeispanning. Wat nu?

Het is na middernacht als ik besluit dat een ingreep geen kwaad kan. Op de buizen moet 6,3 volt, dat is er niet, en ik kan een punt vinden waar die spanning wel staat. Een draadje ertussen moet geen kwaad kunnen. Toch? Ik breng de eerste wijziging aan en voer de spanning weer op. In de donkere huiskamer zit ik plots in een soort kerstboomschijnsel naar de radio te turen. Er gloeit wat!

Tevens is het stil. In theorie zou de radio nu moeten spelen. Na een halve minuut begitn de luidspreker zachtjes te brommen. Ik ga de hele AM-band af. Niks. Dan alles nog maar eens nameten.

Het is na tweeën als ik alle meetpunten heb gehad. Alles lijkt goed te zitten, maar er is geen geluid. Morgen maar eens verder klungelen. Ik sta op en hou per ongeluk een tang tegen een uitgang. ... nicht wieder gesehen... zegt de radio. Ik val van mijn stoel.

Er zit geen antenne aan het toestel. Zonder antenne ontvangt-ie niks. De tang fungeert als antenne. Snel knoop ik 10 meter draad aan de uitgang en span het door de kamer. Ontvangst! Radio 10 komt binnen met Radio Ga Ga. Radio Moskou. The Voice of America. Victorie!

De volgende dag schroef ik alles in de kast en poets 'm op met olie. Sindsdien mag de radio elke dag even spelen, als Met het oog op morgen begint. Het is ongelovelijk hoe de AM klinkt als er een behoorlijke speaker en een klankkast aanwezig is.

---

juli 2002.